Karayemiş,Taflan

Bu yazımızda sizlere Doğu Karadeniz Bölgemizde sıklıkla kendiliğinden yetişen az da olsa tarımı yapılan ,sağlık, eczacılık,ve kozmetik sektöründe önemli yeri olan halk arasında Karayemiş, Karamış, Taflan, Laz-Gürcü Üzümü diye farklı bölgesel isimlendirmeleri olan Laurocerasus officinalis,(sinonimi Prunus lauroceraus ) i tanıtacağim.Detaylı bilgi için ingilizce ve tükçe Wiki adreslerine bakabirsiniz..http://en.wikipedia.org/wiki/Prunus_laurocerasus, http://tr.wikipedia.org/wiki/Karayemiş

Fiziksel özellikleri;

Laurocerasus officinalis  ortalam boyu 6-10 metre arasında olan her dem yeşil (yaprak dökmeyen) park ve pahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen odunsu bir bitkidir.Çiçeklenme dönemi Nisan-Haziran  ayları olup, meyva olgunlaşması Eylül ayında başlar.Çiçekleri hermafrodit (dişi ve erkek üreme organları aynı çiçek üzerinde) olup çiçeklerin döllenmesi arılar ve lepidoptera takımına mensup kelebekler tarafından yapılır.Her tür toprakta yetişebildiği halde, genelde iyi havalanmış hafif kumlu bol humuslu ve nemli toprakları tercih eder.PH aralığı çok geniş olup bazik, nötral ve asidik karakterli topraklarda gelişimini sürdürür.Ayrıca ışık yönünüden çok fazla tolere gösterir..Orman altında az ışık alan bölgelerde yaşabilceği gibi yarı gölgelik ve tam ışık alan bölgelerde de yaşayabilir.Kuvvetli rüzgarlara karşı dayanaklı olduğu gibi atmosferik kirliliğe  karşı da törelansı vardır.

Yenilebir ve kullanılabir kısımları;

Mevye kısımları olgunlaştıkan sonra çiğ veya pişirilerek yenebildiği gibi marmelat yada pekmezi yapılmak süretiyle değerlendirilmesi mümkündur.Ayrıca tam olgunluğa erişen meyveların kurutulmasıyla kış için yüksek enerji kaynağı gida maddesi olarak düşülmesi mümkündur.Birçok  varyete( alt tür) mevcut olup Camellia folia varyatesin kocaman meyveleri vardır.Bazı kaynaklar özellikle ham meyvelerinin zehirli olabilabilceğinden bahsetmektedir.Bitkinin hemen hemen her kısmı karakteristik tadını veren Hidrojen siyanid içermektedir.Özellikle yaprakları ve tohumları bu maddde (hidrojen siyanid) dolayısıyla zehirli olabilmekte, yüksek oranda tüketilemesi sonucunda toksik etkiye  neden olarak zehirlenmelere sebep olabilir.Az miktarda alınan hidrojen siyanid solumu uyarır, sindirime yardımıcı olur,hatta kanser tedavisinde geneksel olarak kullanıbillir.Aşırı miktarda tüketilen tohumları ve yaprakları ani solumum durmalarına yol açarak ölümlere neden olabilir.

Tıbbı Kullanım Alanları ;

Antispazmaodik (spazm çözücü), narkotik (uyuşturucu)  Ophthalmic (göz için  ) ve sedatif(rahatlatıcı) olarak kullanılabir.

Taze yaprakları içerdiği drog(etken madde,hidrojen siyanid) nedeniyle spam çözücü, uyuşturucu ve rahatlatıcıdır.Öksürük,boğmaca, astım gibi üst solumu yolu enfeksiyonlarında yaprakaları drog olarak kullanmak mümkündür.Ayrıca iştahsızlık ve sindireme yardımcı olur. Harici olarak kullanılan (yaprakalarının soğuk suyla ekstre edilmesi)  droglar göz enfeksiyonlarında antiseptik olarak kullanılır.Maksimum derecede tıbbı yarar elde etmek için yaprakalarının hasat edilme zamanı ile ilgili farklı görüşler olmakla birkte,genellikle taze iken toplanması ve kurutulması öngörülmektedir.

Bir yazımızın  daha sonuna geldik,genel  olarak fazla biyolojik ve biyokimyasal terimlere girmeden herkesin anlayabilceği bir uslupla yazmaya çalıştım.Lakin anlaşılmayan, merak ettğiniz sorular olursa yorum kısmında paylaşabirsiniz.Makalenin tümünü yada belli kısmlarımlarını kaynak göstermek koşuluyla paylaşabir, kendi blogunuzda yayınlayabirsiniz.Bir sonraki yazımızda Diospyros kaki (japon elması ,Trabzon hurması,Laz hurması ) özgün anlatımla ele almaya çalışacağim.Esen kalın..

Not;Makalenin anlatımı tamamen bana ait olup bazı kısımları yabancı dilden çeviridır.Resimler http://www.agaclar.net/forum/karadeniz-bolgesi/4951.htm ve http://gallery.nen.gov.uk/asset67109_696-.html den alıntıdır.Okuyan herkese yararlı olması dileğiyle..

Saygılarımla,

lazbiyolog